Nhiều bậc cha mẹ hiểu rõ tầm quan trọng của việc đọc sách, nhưng họ chưa biết cách nuôi dưỡng trẻ trẻ thế nào để con cái họ yêu thích đọc sách.

Thói quen đọc sách tốt là hành trang quý giá cho những đứa trẻ mà cha mẹ nào cũng muốn tạo dựng cho con cái mình. Tuy nhiên không phải đứa trẻ nào cũng thích đọc sách, thậm chí ghét đọc, phụ huynh có mua nhiều sách đến đâu cũng vô ích. Trong khi đó, theo các chuyên gia, việc trẻ không thích đọc sẽ không chỉ ảnh hưởng đến việc tiếp thu kiến thức ngay lập tức mà còn có tác động lớn hơn đến sự phát triển trong tương lai của trẻ.

Vậy làm thế nào để các ông bố bà mẹ nắm bắt thời kỳ vàng để trau dồi thói quen này và khiến con mình thực sự say mê đọc sách?

1. Để tạo không khí đọc sách, tấm gương của cha mẹ quan trọng hơn lời nói

Nếu bạn muốn con bạn say mê đọc sách, bạn không thể chỉ dựa vào thời gian ở trường và sách giáo khoa mà chúng sử dụng. Việc nuôi dưỡng thói quen đọc sách của trẻ phụ thuộc nhiều hơn vào không khí đọc sách bên ngoài trường học, ví dụ như một số gia đình có một bộ sưu tập sách lớn, hoặc cha mẹ thích đọc sách thì trẻ sẽ dần hình thành thói quen đọc sách. Đây không phải là kỹ năng mà do tai và mắt phát triển dần dần.

2. Dành thời gian cố định mỗi ngày để đọc sách trở thành một cách sống không thể thiếu sau khi bạn hình thành thói quen.

Trong tâm lý học hành vi, người ta gọi hiệu ứng 21 ngày là mất ít nhất 21 ngày để hình thành và củng cố một thói quen hoặc ý tưởng mới của một người. Điều này có nghĩa là hành vi hoặc suy nghĩ của một người sẽ trở thành hành động theo thói quen nếu họ kiên trì lặp lại chúng trong 21 ngày. Đọc cũng vậy. Có thể giai đoạn đầu cha mẹ cần giám sát các em nhưng sau khi hình thành thói quen thì các em sẽ đọc sách một cách có ý thức.

3. Nuôi dưỡng lòng say mê đọc sách của trẻ ngay từ khi còn nhỏ, và sử dụng thời gian đọc sách của cha mẹ trẻ để dần dần kích thích trẻ yêu thích ngôn từ, hứng thú đọc sách.

Sở thích đọc ban đầu của trẻ có thể bắt đầu từ màu sắc tươi sáng của cuốn sách. Lúc đầu, chúng có thể coi cuốn sách như một món đồ chơi hoặc thậm chí xé và cắn nó. Điều cha mẹ cần làm là khơi dậy hứng thú của trẻ với ngôn từ và nội dung câu chuyện ngay từ sự hứng thú ban đầu của trẻ. Theo thời gian, phát triển sự nhạy cảm với các từ.

4. Cha mẹ có thể đọc sách cùng con và trao đổi nhiều hơn với con về nội dung sách, để con nhận biết các kiến thức đầy đủ hơn, từ đó tăng hứng thú đọc sách.

Đọc một mình có thể cảm thấy nhàm chán, đặc biệt là ở giai đoạn đầu, trẻ em dễ có suy nghĩ kiểu này hơn. Vậy tại sao cha mẹ không thử đọc sách cùng con, rồi nhìn thế giới dưới góc nhìn của trẻ qua sự hiểu biết của trẻ về cuốn sách này. Khi cha mẹ khẳng định ý kiến của con cái và thảo luận với chúng, họ vừa có thể trau dồi kỹ năng tư duy cho trẻ, vừa nâng cao ý thức hoàn thành cuốn sách của trẻ, hơn nữa còn giúp trẻ thiết lập các giá trị và quan điểm đúng đắn.

Trong giai đoạn đầu hình thành thói quen của trẻ, việc cha mẹ bầu bạn cũng khiến trẻ có động lực đọc hơn, đồng thời có thể hiểu rõ hơn nội dung đọc khi trao đổi với cha mẹ. Đặc biệt, không khí đọc sách ấm cúng, chan hòa sẽ khiến trẻ thích thú khi đọc sách, không cảm thấy nặng nề mà nghĩ rằng đó là niềm vui.

5. Chọn những cuốn sách mà trẻ thích đọc, không phải những cuốn sách mà cha mẹ cho là hữu ích.

Trẻ em ở mỗi lứa tuổi thích những cuốn sách khác nhau, bởi vì sự hiểu biết của chúng về xã hội và sự tiếp xúc giữa mọi người là khác nhau. Có những cuốn sách người lớn cho là rất hay là hữu ích nhưng chưa chắc đã phù hợp với trẻ và trẻ không sẵn lòng hợp tác với cha mẹ trong việc đọc.

Đôi khi nội dung đọc mà cha mẹ lựa chọn quá phức tạp, trẻ khó hiểu nên dễ chán mà bỏ dở việc đọc. Việc không hiểu được nội dung sẽ còn  khiến trẻ cảm thấy sợ đọc, đọc chống đối và hiệu quả đạt được chắc chắn không cao..

Do đó, để trẻ say mê đọc sách, phụ huynh nên để trẻ chọn những gì chúng thích đọc, tất nhiên có sự kiểm soát của cha mẹ. Thế giới của trẻ em có thể thích những cuốn sách đơn giản với những câu chuyện đầy màu sắc hơn. Chỉ khi trẻ cảm thấy hứng thú thì trẻ mới có nhiệt tình tiếp tục, dần dần mới tạo được thói quen và niềm đam mê với văn hóa đọc.

6. Đừng luôn tìm cách kiểm tra khi con bạn đang đọc hay cố nhồi nhét thêm những kiến thức thực dụng cho trẻ.

Nếu trẻ thích, trẻ có thể đọc thuộc lòng một số đoạn trong sách, nhưng cha mẹ hãy nhớ rằng trẻ không đọc để thi mà chỉ đơn giản là thích đọc, dần dần mở rộng tầm nhìn và nâng cao kiến thức trong quá trình đọc.

Một số phụ huynh luôn đặt câu hỏi giữa chừng về các chi tiết trong sách để kiểm tra xem con có đang đọc thực sự không hay con có hiểu nội dung không, tuy nhiên điều này có thể ngăn cản sự hứng thú đọc của trẻ. Trường hợp khác là nhiều bậc cha mẹ sẵn sàng thêm một số ý nghĩa bổ sung cho hành vi đọc của con họ, chẳng hạn như liên kết việc đọc với điểm kiểm tra. Những ý tưởng thực dụng như vậy sẽ khiến cha mẹ can thiệp vào nội dung đọc của con mình và làm giảm niềm vui đọc của trẻ.